donderdag 28 april 2011

Terugblik op 2011: Het eerste kwartaal, de portefeuille en mijn beleggingsdoelstelling

Beste lezer,

Zoals ik in mijn eerste artikel had gezegd zal ik elk kwartaal terugkijken op mijn beleggingen om na te gaan welke fouten ik waar heb gemaakt. We zijn nu al weer een kleine maand het tweede kwartaal in, dus is het tijd om te kijken wat het eerste kwartaal heeft gebracht.

Dit kwartaal was allesbehalve rustig en normaal. In de wereld speelden allemaal verschillende zaken met de onrust in het Midden Oosten en de aardbeving in Japan als belangrijkste gebeurtenissen. Behalve de verschrikkingen die dat met zich meebracht speelden er ook economische aspecten. Zo steeg de olie-prijs door het Midden Oosten en zijn er hele ritsen bedrijven die last ondervinden door de Japanse ramp. Dit betekende voor mijn portefeuille dat de koersen van olie-gerelateerde bedrijven zoals Ensco en Tidewater opliepen en HCC over het eerste kwartaal geld moest uitkeren vanwege de natuurramp in Japan.

woensdag 20 april 2011

Even terugkomen op goud

Beste lezer,

Drie weken geleden probeerde ik de vraag te beantwoorden: Waarom (geen) goud? Beleggers denken nogal verschillend over deze grondstof en ik kwam tot de conclusie dat het allesbehalve een duidelijke zaak is. Daarom ben ik wat dieper ingegaan op de mogelijkheden cash, goud en aandelen. Door een paar simpele rekensommen en een concrete mogelijkheid om in goud te beleggen probeerde ik nu wel tot een duidelijke conclusie te komen.

Tracker

Als je in goud wil beleggen dan heb je verschillende mogelijkheden. Je kan fysiek goud kopen, je kan in goudmijnbedrijven beleggen, misschien kan je in goudfutures beleggen maar het makkelijkst is misschien nog wel het beleggen in een fysiek goud tracker. Als voorbeeld zullen we de RBS Fysiek Goud Tracker gebruiken. Deze tracker volgt zo goed mogelijk de koers van goud waarbij er fysiek goud wordt ingekocht en bewaard.

donderdag 14 april 2011

HAWK: 75% korting op het Eigen vermogen. Kopen?

Beste lezer,


Ongeveer twee maanden geleden op vrijdagmiddag 11 februari was ik het jaarverslag van Seahawk Drilling, Inc. (HAWK) over 2009 aan het lezen. Het bedrijf was opgevallen nadat een paar dagen ervoor de overname van Pride International door Ensco bekend werd gemaakt. Pride had een paar jaar geleden namelijk een deel van het bedrijf naar de beurs gebracht wat verder zou gaan onder de naam Seahawk Drilling, inc. 


Seahawk

Het bedrijf had 20 boorplatformen die allemaal in de Golf van Mexico opereerde. Deze platformen waren niet bepaald nieuw en dat maakt een bedrijf in een cyclische sector extra kwetsbaar. De eerste dag dat er in het aandeel werd gehandeld, sloot het op $12,76. Drie maanden later op 19 september 2009 werd het hoogste punt bereikt van $34.44 waarna het aandeel flink ging dalen. Op 10 februari kon je de aandelen kopen voor $7.47 per stuk.


Mijn voornaamste reden om een onderzoek in te stellen was dat het bedrijf met deze koers noteerde tegen 25% van het eigenvermogen. Mocht dit boekhoudkundige eigenvermogen ook daadwerkelijk de intrinsieke waarde van het bedrijf voorstellen dan zou dat betekenen dat het bedrijf veel meer waard was dan de toenmalige marktwaarde.


Het jaarverslag

Bij een onderzoek naar een bedrijf bestudeer ik altijd het jaarverslag. Dit is een zoektocht naar verrassingen die je niet direct uit de cijfers van een bedrijf kan halen. Soms zijn deze verrassingen positief, soms negatief en soms vind je niks. Bij Seahawk waren ze negatief.

Na de oprichting van het bedrijf en het begin van de crisis waren de omstandigheden verslechterd. Van de 20 boorplatformen waren er 7 verhuurd, 2 waren beschikbaar en maar liefst 11 waren 'cold stacked' wat betekent dat ze niet verhuurd worden en ook niet weer snel operationeel kunnen zijn. Deze situatie zorgde ervoor dat er flink moest worden afgeschreven op de platformen. De activa bleken niet de juiste waarde te hebben en het eigenvermogen was te hoog.

Een andere verrassing was dat het bedrijf in een juridisch gevecht zat met de Mexicaanse fiscus. Zij claimde nog $224 mln van Seahawk te goed te hebben. Een verplichting die Seahawk bestreed en daarom ook niet had opgenomen op de balans. Een eerste rechtszaak maakte echter duidelijke dat het bedrijf in ieder geval een aanslag van ± $20 mln toch moest betalen. Dit was natuurlijk niet echt hoopvol voor de andere $200 mln.

Vrijdag 11 februari

Door deze verrassingen kwam ik tot de conclusie dat de activa waarschijnlijk te hoog in de boeken stonden en dat er een hele grote verplichting niet in de boeken stond. De intrinsieke waarde van het bedrijf schatte ik daarom veel lager in dan het eigenvermogen dat in het jaarverslag werd genoemd en ik besloot daarom geen aandelen te kopen.

Een paar uur later zorgde Seahawk voor zijn laatste verrassing, het vroeg faillissement aan. Het bedrijf zou niet meer aan alle verplichtingen kunnen voldoen en verkocht daarom haar platformen voor $105 mln. Dit was 25% van de waarde waartegen deze in de boeken stond en het aandeel daalde nabeurs ± 50%.

Hieruit blijkt weer dat het bestuderen van jaarverslagen voor een belegger geen overbodig luxe is. Het kost tijd maar het kan je een hoop ellende besparen.

Met vriendelijke groet,

Jaap van Duijn

donderdag 7 april 2011

Zegt rendement iets over hoe risicovol de investering is?

Beste lezer,

Vorige week publiceerde ik een artikel over goud waarbij ik Buffett aanhaalde door te zeggen dat goud geen inkomen of producten produceert. Het rendeert dus niet op die manier. Ik kreeg daarop de volgende reactie:


Goud hoeft niet te renderen. Het rendement zegt namelijk iets over hoe risicovol de investering is. Hoe hoger het rendement hoe risicovoller. Denk maar eens aan Portugese staatsobligaties: 8%-9% rendement, daarmee ook zeer risicovol. Goud is niet risicovol en daarom geen rendement. Goud is geld.


Wat is rendement?

Rendement betekent volgens de Van Dale programma op mijn computer de opbrengst of winst van iets. Het is iets anders dan rente, wat staat voor de vergoeding voor het gebruik van geleend geld. Een spaarrekening belooft bijvoorbeeld 2,5% rente te vergoeden. 1 jaar je geld op die spaarrekening zetten levert je een rendement op van 2,5%, tenzij er iets misgaat met de bank. Mocht de bank omvallen en jij je geld kwijtraken dan is het uiteindelijke rendement -100%. Je loopt dus het risico (=gevaar van schade of verlies) dat de bank in de tussentijd omvalt en jij je geld kwijt bent. Als vergoeding voor dit risico en de tijd dat je je geld uitleent krijg je dus rente. (In de rente is ook nog een compensatie verwerkt voor inflatie maar dat laat ik even links liggen)

Portugese staatsobligaties

Op Portugese staatsobligaties wordt tegenwoordig een rente betaald van 8-9% (dit verschilt natuurlijk met de looptijd van de obligaties, 5,9% voor 1 jaar). De vraag is echter of aan het eind van de looptijd ook weer 100% van het ingelegde bedrag wordt terugbetaald. Het risico dat dit niet gebeurd wordt hoog ingeschat waardoor de markt meer rente vraagt om het risico te compenseren.

Voorbeeld van twee situaties:
obligatie van €1000
looptijd 1 jaar
rente 6%
Portugal deelt mee dat ze maar 50% teruggeven, ze stempelen de obligaties dus met 50% af.
Wat krijg je: 6% rente is €60 plus €500 maakt €560. Een rendement van -44%.

Portugal geeft gewoon 100% terug.
Wat krijg je: 6% rente is €60 plus €1000 maakt €1060. Een rendement van 6%.

Berkshire Hathaway

De vraag blijft echter of we kunnen zeggen dat hoe hoger het rendement is, des te risicovoller de investering is. Naar mijn mening klopt dit niet. Als voorbeeld wil ik Berkshire Hathaway noemen dat al vanaf 1965 een gemiddeld rendement heeft behaald van 20% met maar twee negatieve jaren. Nu moet ik hier wel bij zeggen dat het hier niet over de aandelenkoers gaat maar over de jaarlijkse groei in het eigenvermogen per aandeel.

Berkshire Hathaway is echter niet de enige die op een lange termijn structureel hoge rendementen behaald. In het artikel "The Superinvestors of Graham-and-Doddsville" worden genoeg andere beleggingsfondsen genoemd die laten zien dat een hoog rendement niet samen hoeft te gaan met het nemen van grote risico's.

Conclusie

We zijn tot de conclusie gekomen dat rente en risico met elkaar te maken hebben. Of dit ook geldt voor rendement? Daar zijn de meningen in de wereld verdeeld over.

Met vriendelijke groet,

Jaap van Duijn

P.S. mochten meer mensen met vragen of opmerkingen zitten, dan kan je mailen naar jsgvanduijn@gmail.com of gewoon reageren onder dit bericht.